لامپ متال هالید چیست؟
لامپ‌های متال هالید در دهه ۱۹۶۰ میلادی به عنوان جایگزینی برای لامپ‌های بخار جیوه که در آن زمان رایج بودند، معرفی شدند. این لامپ‌ها با راندمان و عمر طولانی‌تر، به سرعت محبوبیت پیدا کردند.
لامپ‌های متال هالید نوعی لامپ تخلیه با شدت بالا (HID) هستند که نور سفید و قدرتمندی تولید می‌کنند. این لامپ‌ها به دلیل راندمان بالا، عمر طولانی و طیف نوری گسترده (شامل نور آبی، سبز و قرمز )، در طیف وسیعی از کاربردها از جمله روشنایی خیابان‌ها، استادیوم‌ها، سالن‌های ورزشی، گلخانه‌ها و فروشگاه‌ها استفاده می‌شوند.
نحوه عملکرد لامپ متال هالید
در داخل لامپ متال هالید، لوله آرک شیشه‌ای قرار دارد که حاوی جیوه، فلزات هالید و بخارات فلزات خاکی است. زمانی که لامپ خاموش است، جیوه و فلزات هالید در داخل لوله متراکم می‌شوند.
هنگامی که ولتاژ برق به لامپ اعمال می‌شود، جریان الکتریکی بین دو الکترود در انتهای لوله قوس ایجاد می‌شود. این جریان الکتریکی باعث گرم شدن و بخار شدن جیوه می‌شود. بخار جیوه با فلزات هالید ترکیب شده و اشعه فرابنفش تولید می‌کند. این اشعه فرابنفش به نوبه خود، توسط فسفر موجود در داخل حباب لامپ به نور مرئی تبدیل می‌شود.
این نوع لامپ، مانند لامپ‌های جیوه‌ای، شامل یک حباب داخلی با جنس کوارتز و یک حباب بیرونی به شکل استوانه‌ای است. همچنین دو الکترود اصلی و یک الکترود فرعی درون این لامپ‌ها وجود دارد. مدت‌زمان استارت روشنایی برای آنکه لامپ از خود نور طبیعی ساطع کند، ۱۵ دقیقه است. همچنین عمر مفید لامپ متال هالید، حدود ۷۵۰۰ ساعت است.
بررسی انواع لامپ متال هالید
لامپ‌های متال هالید به عنوان نسل جدیدی از لامپ‌های تخلیه با شدت بالا (HID) شناخته می‌شوند که با نور سفید و قدرتمند خود، جایگزینی ایده‌آل برای لامپ‌های سنتی هستند. در تجهیزات پیشرفته روشنایی، انواع لامپ‌های متال هالید به‌عنوان یکی از پرمصرف‌ترین و کاربردی‌ترین تجهیزات نوری شناخته می‌شوند.
تنوع این لامپ‌ها در نوع حباب، مواد تشکیل دهنده و کاربرد، دنیای روشنایی را به فضایی جذاب برای انتخاب تبدیل کرده است. در ادامه، به معرفی انواع لامپ‌های متال هالید می‌پردازیم تا با شناخت ویژگی‌های هر یک، انتخابی متناسب با نیاز خود داشته باشید.
لامپ متال‌هالید خطی MBIL
متال هالید خطی فاقد الکترود کمکی بوده و تنها شامل یک حباب می‌شود. برای استارت روشنایی در این نوع لامپ‌ها نیاز به ولتاژ بالای ۲۴۰ ولت است. همچنین ضریب بهره‌وری این نوع لامپ ۸۵ لومن بر وات میباشد و طیف نوری آن به شکل خطی و پیوسته است.
از جمله معایب لامپ متال خطی آن است که مقدار کمی اشعه ماورای بنفش به دلیل عدم وجود حباب خارجی از آن پراکنده می‌شود. اشعه ی ماورای بنفش برای سلامتی چشم بسیار ضرر دارد. در نتیجه توصیه می‌شود که به نور این نوع لامپ‌ها به طور مستقیم خیره نشوید. عمر مفید لامپ‌های متال هالید خطی ۳۰۰۰ ساعت است. همچنین مدت‌زمان استارت برای روشنایی آن در حدود ۲ تا ۳ دقیقه به طول می‌انجامد. کاربرد لامپ‌های متال هالید خطی بیشتر در کار‌های عکاسی، نورافکن‌ها و روشنایی استودیو‌های ورزشی است.
لامپ متال هالید کروی CSI
شکل ظاهری این نوع لامپ به‌صورت کروی و بیضی است. لامپ گازی متال هالید کروی علاوه بر جیوه شامل سدیم، گالیوم و تالیوم نیز می‌شود. لامپ‌های CSI با توان ۴۰۰ وات و هزار وات ساخته و تولید می‌شوند.
همچنین عمر این نوع لامپ‌ها در حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ ساعت است. ضریب بهره‌وری لامپ متال،هالید CSI ۹۰ لومن بر وات است. از جمله ویژگی‌های این نوع لامپ، مدت‌زمان کوتاه برای استارت روشنایی آن است که در کمتر از یک دقیقه روشن می‌شود.
مطلب پیشنهادی: انواع لامپ و مزایا و معایب لامپ ها
سایر دسته بندی های لامپ متال هالید
۱. لامپ متال هالید با حباب شیشه‌ای:
این نوع لامپ رایج‌ترین نوع لامپ متال هالید است که به دلیل قیمت مناسب و راندمان نوری بالا، بیشترین کاربرد را در روشنایی خیابان‌ها، معابر عمومی و فضاهای بزرگ دارد. حباب شیشه‌ای این لامپ‌ها شفاف و مقاوم به حرارت است و نور را به طور شفاف و بدون افت قابل توجهی عبور می‌دهد. لامپ‌های متال هالید با حباب شیشه‌ای برای روشنایی عمومی فضاهایی مانند خیابان‌ها، معابر عمومی، پارک‌ها و فضاهای ورزشی مناسب هستند.
۲. لامپ متال هالید با حباب سرامیکی:
حباب سرامیکی این لامپ‌ها در برابر حرارت و فشار بالا مقاوم‌تر است و به همین دلیل عمر طولانی‌تر و راندمان نوری بهتری نسبت به لامپ‌های حباب شیشه‌ای دارند. لامپ‌های متال هالید با حباب سرامیکی به دلیل مقاومت بالا و نور قوی، برای روشنایی استادیوم‌ها، سالن‌های ورزشی، کارخانه‌ها و سوله‌ها مناسب هستند. البته قیمت این لامپ‌ها به دلیل استفاده از مواد سرامیکی، بیشتر از لامپ‌های حباب شیشه‌ای است.
۳. لامپ متال هالید فشار بالا:
این لامپ‌ها با فشار گاز بیشتر و دمای رنگ بالاتر، نور قوی‌تر و متمرکزتری تولید می‌کنند که برای روشنایی فضاهای بزرگ مانند استادیوم‌ها و سالن‌های ورزشی ایده‌آل است. اما عمر این لامپ‌ها به دلیل فشار و دمای بالا، کوتاه‌تر است و قیمت آنها نیز به دلیل استفاده از تکنولوژی خاص، بیشتر از لامپ‌های فشار کم است.
۴. لامپ متال هالید فشار کم:
این لامپ‌ها با فشار گاز کمتر و دمای رنگ پایین‌تر، نور ملایم‌تر و پخش‌تری تولید می‌کنند که برای روشنایی خیابان‌ها، معابر عمومی و فضاهای داخلی مناسب است.
۵. لامپ متال هالید تک شعاعی:
این لامپ‌ها فقط یک منبع نور دارند و برای روشنایی نقطه‌ای مانند تابلوها، مجسمه‌ها و اشیاء خاص مناسب هستند.
۶. لامپ متال هالید چند شعاعی:
این لامپ‌ها چندین منبع نور دارند و برای روشنایی فضاهای بزرگ مانند خیابان‌ها، معابر عمومی و سالن‌های ورزشی مناسب هستند.
۷. لامپ متال هالید جیوه ای:
این لامپ‌ها از جیوه برای تولید نور استفاده می‌کنند و راندمان نوری بالا و قیمت مناسب دارند. اما به دلیل وجود جیوه، برای محیط زیست مضر هستند.
۸. لامپ متال هالید بدون جیوه:
این لامپ‌ها به جای جیوه از مواد جایگزین مانند فلزات خاکی برای تولید نور استفاده می‌کنند و برای محیط زیست مناسب‌تر هستند. اما قیمت این لامپ‌ها به دلیل استفاده از مواد جدید، بیشتر از لامپ‌های جیوه ای است.
ویژگی لامپ متال‌هالید چیست؟
ویژگی لامپ متال هالید و عملکرد ترانس متال هالید، مزیت‌های بسیاری را با خود به همراه دارد. از جمله ویژگی‌های آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- ایجاد نور سفید و درخشنده نزدیک به فرکانس نور روز در محیط
- مناسب برای رشد گیاهان
- دارای سطح انرژی باکیفیت در مقایسه با لامپ‌های هالوژن
- مناسب برای نورپردازی فضای داخلی با سقف بلند
- مناسب برای نورپردازی محوطه و فضای باز همراه باکیفیت نوری مطلوب
- مقاومت بسیار بالا در برابر هرگونه تغییرات دما و شرایط آب‌وهوایی
- دارای حداکثر نوردهی برای روشنایی اماکن بیرونی نظیر استودیو‌های ورزشی
کاربردهای متال هالید کدام‌اند؟
لامپ‌های متال هالید به دلیل تنوع در نوع، راندمان نوری بالا، عمر طولانی و نور قوی، در طیف وسیعی از کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرند. برخی از کاربردهای رایج این لامپ‌ها عبارتند از:
۱. روشنایی خیابان‌ها و معابر عمومی:
لامپ‌های متال هالید با حباب شیشه‌ای و فشار بالا، به دلیل راندمان نوری بالا و نور قوی، برای روشنایی خیابان‌ها و معابر عمومی ایده‌آل هستند. این لامپ‌ها می‌توانند مساحت‌های بزرگ را به طور یکنواخت روشن کنند و دید کافی را برای رانندگان و عابران پیاده فراهم کنند.
۲. روشنایی صنعتی:
لامپ‌های متال هالید با حباب سرامیکی و فشار بالا، به دلیل مقاومت بالا در برابر حرارت و فشار، برای روشنایی کارخانه‌ها، سوله‌ها و سایر فضاهای صنعتی مناسب هستند. این لامپ‌ها می‌توانند نور قوی و متمرکز را در محیط‌های خشن و پر گرد و غبار فراهم کنند.
۳. روشنایی تجاری:
لامپ‌های متال هالید با حباب شیشه‌ای و فشار کم، به دلیل نور ملایم‌تر و پخش‌تر، برای روشنایی فروشگاه‌ها، رستوران‌ها، هتل‌ها و سایر فضاهای تجاری مناسب هستند. این لامپ‌ها می‌توانند فضایی دلنشین و جذاب را برای مشتریان و کارکنان ایجاد کنند.
۴. روشنایی ورزشی:
لامپ‌های متال هالید با حباب سرامیکی و فشار بالا، به دلیل نور قوی و متمرکز، برای روشنایی استادیوم‌ها، سالن‌های ورزشی و سایر فضاهای ورزشی ایده‌آل هستند. این لامپ‌ها می‌توانند دید کافی را برای تماشاگران و ورزشکاران فراهم کنند.
۵. روشنایی مسکونی:
لامپ‌های متال هالید با حباب شیشه‌ای و فشار کم، به دلیل تنوع رنگی و قابلیت تنظیم نور، برای روشنایی فضاهای داخلی منزل نیز مناسب هستند. این لامپ‌ها می‌توانند فضایی زیبا و دلنشین را در منزل شما ایجاد کنند.
۶. کاربردهای خاص:
لامپ‌های متال هالید در کاربردهای خاص دیگر نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند که چند نمونه از این کاربردها عبارتند از :
روشنایی تونل‌ها: لامپ‌های متال هالید با حباب شیشه‌ای و فشار بالا، به دلیل راندمان نوری بالا و نور قوی، برای روشنایی تونل‌ها ایده‌آل هستند.
روشنایی محوطه‌های بزرگ: لامپ‌های متال هالید با حباب سرامیکی و فشار بالا، به دلیل نور قوی و متمرکز، برای روشنایی محوطه‌های بزرگ مانند پارک‌ها، فرودگاه‌ها و بنادر مناسب هستند.
روشنایی تابلوهای تبلیغاتی: لامپ‌های متال هالید با حباب شیشه‌ای و فشار کم، به دلیل تنوع رنگی و نور ملایم، برای روشنایی تابلوهای تبلیغاتی مناسب هستند.
جمع‌بندی
بهره‌مندی از انواع لامپ متال هالید برای مصارف تجاری و صنعتی نقش بسیار حائز اهمیتی دارد. به‌طوری‌که از این لامپ به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین تجهیزات روشنایی نام‌برده می‌شود. گفتنی است که لامپ‌های متال هالید از سال ۱۹۶۰ میلادی تا به اکنون در اماکن گوناگون مورداستفاده قرار گرفته و بخش عمده‌ای از روشنایی محوطه‌های عمومی، تفریحی، ورزشی و تجاری، مبتنی بر ضرورت اجرایی ترانس متال هالید است. برای خرید این نوع لامپ میتوانید به فروشگاه اینترنتی می‌ارزه مراجعه کنید.
