روشنایی مناسب محل کار برای افزایش کیفیت کار

زمان مطالعه: 5 دقیقه

روشنایی مناسب محیط کار چیست؟

روشنایی یک وسیله ضروری برای محل کار است. با ترکیب نور طبیعی و مصنوعی می توان نور یکنواختی را در محیط اداری و محیط کار ایجاد کرد. در برخی موارد برای کاهش هزینه ها و بهبود روشنایی از نور موضعی نیز در فضا می توان استفاده کرد.روشنایی مناسب محل کار اغلب با توجه به عملکرد ارزیابی می شود. در راستای تحقیقات علمی در مورد نور، تاثیر آن را بر سلامت و روان ساکنین مشاهده شده است.

هر دوی اینها می تواند منجر به خطا در کار، کاهش کیفیت و بهره وری شود. مطالعات نشان از این موضوع دارد که نور مناسب محل کار باعث کم شدن خطا و افزایش کارایی و بهره وری بهینه می باشد. به عنوان مثال در کتاب راهنمای I.L.O (مدیریت موسسات)گفته می شود که بهبود شرایط کاری در صنعت پوشاک و استفاده از نور مناسب منجر به افزایش ۱۰درصدی بهره وری و کاهش ۳۰ درصدی خطاها می شود.

مطلب پیشنهادی: میزان مناسب روشنایی محیط چقدر است؟

تاثیر نور و روشنایی بر کیفیت کار

در فضای همچون محیط کار حس بینایی نسبت به حواس دیگر از اهمیت بالاتری برخوردار است و به آن توجه بیشتری می شود.نور خوب منجر به بهبود عملکرد از لحاظ سرعت و کاهش خطا می شود.

راحتی بصری مهم ترین عامل در تحقق رضایت کاربران در محیط های اداری است. این رضایت از نظر کاری، بهداشتی و بهره وری اهمیت دارد. زمانی که ناراحتی بصری برطرف می شود، محیط کار دلپذیرتر می شود، پاسخ های ذهنی کارکنان بهینه تر می شود و عملکرد آنان بالاتر می رود.

روشنایی محیط کار اغلب برای رفع نیازهای بصری فراهم می شود، با وجود اینکه پتانسیل بهبود اوضاع سلامتی کارکنان را هم دارا است.

تاثیر روشنایی ضعیف در محیط کار

از نگاه کارکنان در محیط کار، نور ضعیف در طول ساعات کاری می تواند منجر به خستگی چشم، سردرد، استرس، کم شدن توان کاری، و حتی فشارهای عضلانی – اسکلتی شود. از سوی دیگر، نور بیش از حد نیاز در محیط می تواند منجر به مشکلات سلامتی مانند سردرد، استرس و خیرگی نور شود” بازنویسی شود.

انواع روشنایی در محیط های اداری

در ساختمان های مدرن امروزی، نور مصنوعی برای انجام کار ضروری است. روشنایی در فضای اداری با توجه به اهداف مختلف انجام می شود. به عنوان مثال روشنایی عمومی برای کارهای معمولی مانند بایگانی و …استفاده می شود و روشنایی موضعی می تواند نور شدیدتری را در محل کار ایجاد کند. روشنایی محلی فقط مناطق کاری خاص را روشن می کند مانند میز. نور طبیعی همواره نور غیر قابل اعتمادی است بدین جهت که با تغییر فصل و آب و هوا و همچنین فاصله ای که از پنجره وجود دارد تغییر می کند.

برای بهبود روشنایی در محل کار، معمولا نور طبیعی را با نور مصنوعی ترکیب می کنند. روشنایی عمومی ابزاری برای تولید نور یکنواخت در فضا محسوب می شود. برای فضایی همچون فضای کار هم کیفیت و هم کمیت نور از اهمیت بالایی برخوردار است. منابع نوری باید در موقعیت مناسبی جایگذاری شوند. همچنین محل کار باید روشنایی مناسب و یکنواختی داشته باشد. اگر در محیط کار نور زیاد باشد می تواند تابش خیره کننده ای ایجاد کند که ممکن است دید کاربر را تحت تاثیر قرار دهد.

برای جلوگیری از این مورد به نکات زیر توجه کنید:

۱) مکان منبع نوری یا محیط کار خود را تغییر دهید

۲) از سطوح براق و جلا داده شده اجتناب کنید و در کل تضاد و کنتراست بین فضای کار خود و محیط اطراف را به حداقل ممکن برسانید.زیرا که شرایط بهینه نور همواره با کنتراست بین محیط کار شما و اطراف آن ارتباط مستقیم دارد.تضاد نور بین محل کار شما و محیط اطراف آن نباید بیشتر از ۱۰:۱ باشد( به عنوان مثال برای فضایی مثل دسکتاپ سیستم و گوشه های اتاق).

زاویه مناسب تابش نور برای محیط اداری

کنتراست روشنایی ممکن است با تغییر شدت و جهت منابع نوری مجاور کاهش یابد. نور پس زمینه سبب ایجاد سایه هایی روی سر و یا بدن شما می شود. برای رفع این مشکل باید فضای کار شما در جهت روشنایی قرار بگیرد.

انجام کارها به درستی معمولا به نور بیشتری نیاز دارد، اما باید این نکته را در نظر داشت که نور بیش از اندازه نیز می تواند منجر به خستگی چشم شود.

نور بهینه برای انجام کارهای معمولی روی میز باید بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ لوکس و نباید کمتر از ۲۰۰ لوکس باشد. همچنین از چراغ های قابل جابه جایی در محل که به راحتی تمیز و نگه داری می شود می توان برای کارهای دقیق استفاده کرد. اگر با رنگ هایی مانند رنگ جوهر کار می کنید نوع لامپ مورد استفاده ی شما اهمیت پیدا می کند به طور کلی لامپ هایی با نور بالا کارایی رنگ ها را ضعیف تر نشان میدهد.

مطلب پیشنهادی: چگونه رنگ نور مناسب هر محیط را انتخاب کنیم؟

یکی از مواردی که می تواند در محیط اداری برای کار کردن آزار دهنده باشد سوسو زدن نور در فضای کار است. برای اجتناب از این موضوع می توان لامپ ها را پیش از فرسوده شدن به موقع تعویض کرد تا از درست کار کردن لامپ ها بتوان اطمینان حاصل کرد، یا اینکه عامل سوسو زدن لامپ را شناسایی کرد و آن را حذف کرد.

سطح روشنایی همواره با هوشیاری ذهنی در ارتباط است. با این وجود سطح روشنایی بالا نیز کندی در عملکرد را به همراه دارد، برای مثال در طول تست عملکرد از فردی آنقدر نور پس زمینه زیاد بود که باعث کندی در پاسخ دهی فرد به سوالات میشد.